info@mathlexicon.uz
QR, Nókis qalası, Ch.Abdirov kóshesi 1-úy
DELTA-FUNKCIYA
[eng: Delta function, рус: дельта-функция]
53
30.10.2024 14:32
DELTA-FUNKCIYA [en: Delta function, ru: дельта-функция]
– tómendegishe anıqlanǵan ulıwmalasqan funkciya: tómendegishe anıqlanǵan ulıwmalasqan funkciya: $$\delta(x)=\left\{ \begin{array}{ll} 0, & (-\infty<x<-0; +0<x<\infty), \\ \infty, & (-0<x<+0), \end{array} \right.$$ $$\int\limits_{-\infty}^{\infty}\delta(x)dx=1 \ \ \text{yamasa} \ \ \int\limits_{-0}^{+0}\delta(x)dx=1.$$ \textbf{DENE} [\textit{division ring, тело}] - 1) \emph{Algebralıq dene} - $a\neq 0$ bolǵanda $ax=b$ hám $ya=b$ teńlemeleri bir mánisli sheshiletuǵın kolco. Associativlik kolco jaǵdayında 1 birliktiń bar bolıwın hám qálegen $a\neq 0$ ushın $ax=1$ hám $ya=1$ teńlemeleriniń bir mánisli sheshiliwin talap etiw jetkilikli. Kommutativ associativlik dene maydan boladı. Kommutativ emes associativlik deneniń mısalı - ádettegi operaciyalarǵa iye kompleks sanlar maydanı ústindegi $$\begin{pmatrix} a & \bar{b} \\ -b & \bar{a} \\\end{pmatrix}$$ túrindegi matricalar kópligi sıpatında anıqlanatuǵın kvarternionlar kolcosı boladı. Noldıń bóliwshilerisiz hár qanday shekli ólshemli algebra dene boladı. Hár qanday shekli associativlik dene kommutativ boladı. 2) Geometriyalıq dene - tuyıq betlik penen shegaralanǵan keńisliktiń bólegi yamasa ulıwma aytqanda, tuyıqlanıwı kompaktlı bolǵan ashıq baylanıslı úles kóplik. Geyde ishki noqatlarǵa iye tek kompaktlı kóplik ǵana dene dep ataladı. Denelerdiń mısalları: kub, dóńgelek deneler, kópjaqlılar hám t.b.