info@mathlexicon.uz
QR, Nókis qalası, Ch.Abdirov kóshesi 1-úy
EVKLIDLIK KOLCO
[eng: Euclidean ring, рус: евклидово кольцо]
45
30.10.2024 22:19
EVKLIDLIK KOLCO [en: Euclidean ring, ru: евклидово кольцо]
– elementleri pútin san bolǵan kolconıń nolden ózgeshe hár qanday $a$ elementine tómendegi eki qásiyetke iye pútin teris emes $g(a)$ sanı sáykeslendirilse, yaǵnıy $\newline$ 1) Qálegen $a \neq 0$, $b \neq 0$ ushın $g(ab)\geq g(a)g(b)$ teńsizligi orınlansa; $\newline$ 2) Qálegen $a \neq 0$, $b$ elementleri ushın $b=a q+r$ hám $g(r)<g(a)$ yamasa $r=0$ qatnasları orınlanatuǵın $q$ hám $r$ elementleri bar bolsa, onda bul kolco evklidlik kolco dep ataladı. Bundaǵı $q$ elementi $b$ elementin $a$ elementine bólgendegi tolıq emes tiyindi, al $r$ elementi qaldıq dep ataladı. Eger $r=0$ bolsa, onda $b$ elementi $a$ elementine bólinedi delinedi.