info@mathlexicon.uz
QR, Nókis qalası, Ch.Abdirov kóshesi 1-úy
EVKLIDTIŃ BESINSHI POSTULATÍ HÁM ONÍŃ EKVIVALENTLERI
[eng: Euclid's fifth postulate and its equivalents, рус: пятый постулат Евклида и его эквиваленты]
47
30.10.2024 22:21
EVKLIDTIŃ BESINSHI POSTULATÍ HÁM ONÍŃ EKVIVALENTLERI [en: Euclid's fifth postulate and its equivalents, ru: пятый постулат Евклида и его эквиваленты]
– Evklid geometriyasındaǵı parallel tuwrılar teoriyası hám geometriyanıń oǵan baylanıslı barlıq bólimleri tiykarlanatuǵın postulat. Bul aytım tómendegi aytımlarǵa ekvivalent (teń kúshli): a) tuwrıǵa júrgizilgen perpendikulyar hám qıya barlıq waqıtta kesilisedi; b) úshmúyeshliktiń ishki múyeshleriniń shamalarınıń qosındısı 2d2d ǵa yamasa 180180^{\circ} qa teń; c) parallel tuwrılar bir-birinen teńdey qashıqlıqta jaylasadı; d) bir tuwrıda jatpaytuǵın hár qanday úsh noqat arqalı sheńber júrgiziwge boladı; e) berilgen aa tuwrısında jatpaytuǵın AA noqatı arqalı, usı aa tuwrısı hám AA noqatı arqalı anıqlanǵan tegislikte aa tuwrısın kespeytuǵın tek ǵana bir tuwrı júrgiziwge boladı, hám basqalar. Besinshi postulat problemasın N. I. Lobachevskiy sheshti.