info@mathlexicon.uz
QR, Nókis qalası, Ch.Abdirov kóshesi 1-úy
PlayMarket
MathLexicon
BAS MENYU
TERMINLER
BELGILEWLER
ALÍMLAR
JOYBAR HAQQÍNDA
KIRIW
Menu
Bas menyu
«S» kategoriya
SFERA
SFERA
[eng: sphere, рус: сфера]
76
26.02.2024 02:32
SFERA
[en: sphere, ru: сфера]
– keńisliktiń berilgen noqatdan oń $R$ aralıqta jaylasqan barlıq noqatlarınıń kópligi sfera dep ataladı. Berilgen $O$ noqatı - sferanıń orayı dep, al $OM$ kesindi ($M$ - sferanıń ıqtıyarlı noqatı) sferanıń radiusı dep ataladı ($|OM|=R$). Sferanıń qálegen eki noqatın tutastırıwshı kesindini onıń xordası dep ataydı. Orayı $O$ arqalı ótiwshi xorda sferanıń diametri dep ataladı. Diametrdiń uzınlıǵı radiustıń eki eselengen uzınlıǵına teń boladı. Sferanıń tuwrı múyeshli Dekart koordinatalar sistemasındaǵı teńlemesi $$(x-a)^{2}+(y-b)^{2}+(z-c)^{2}=R^{2}$$ boladı, bul jerde $a$, $b$, $c$ lar $O$ oraydıń koordinataları, al $R$ - sferanıń radiusı. Sferanıń sheńberdiń óziniń diametri dógereginde aynaldırıwdan payda bolǵan betlik dep qarastırıw múmkin. Raduisı $R$ bolǵan sferanıń betiniń maydanı $S=4\pi R^{2}$ formulası menen anıqlanadı.
1-súwret.