– bir $O$ noqatı kesilisetuǵın jup-juptan óz-ara perpendikulyar bolǵan úsh: $x$, $y$, $z$ tuwrıların alamız. Bul tuwrılardıń hár bir jubı arqalı tegislik júrgizemiz. $x$ hám $y$ tuwrıları arqalı ótetuǵın tegislik $Oxy$ tegisligi dep ataladı. Qalǵan eki tegislik sáykes túrde $Oxz$ hám $Oyz$ tegislikleri dep ataladı. $x$, $y$, $z$ tuwrıları koordinatalıq kósherler yamasa sáykes túrde $Ox$, $Oy$, $Oz$ koordinata kósherleri delinedi, olardıń kesilisiw noqatı $O$ - koordinatalar bası, al $Oxy$, $Oxz$, $Oyz$ tegislikleri - koordinata tegislikleri dep ataladı. $O$ noqatı koordinatalar kósherleriniń hár qaysısın eki yarım tuwrılarǵa bóledi. Olardıń birewi oń, al ekinshisi - teris yarım tuwrılar dep ataladı. Sonıń menen birge, $Ox$ kósheri - abscissalar kósheri, $Oy$ kósheri - ordinatalar kósheri, al $Oz$ kósheri - aplikatalar kósheri delinedi. Koordinatalıq tegislikler keńislikti 8 oktantlarǵa (yarım shereklerge) bóledi. Meyli keńislikte qálegen $A$ noqatı berilgen bolsın. Usı noqat arqalı $Oyz$ tegisligine parallel tegislik júrgizsek, onda ol $Ox$ kósherin bazı-bir $A_{x}$ noqatında kesip ótedi. Absolyut shaması boyınsha $OA_{x}$ kesindisiniń uzınlıǵına teń bolǵan san, $A$ noqatınıń $x$ koordinatası yamasa abscissası dep ataladı. Eger $A_x$ noqatı oń yarım kósherdiń boyında jatqan bolsa, ol san oń hám eger ol noqat teris yarım kósherdiń boyında jatırǵan bolsa - teris san boladı. Eger $A_x$ noqatı $O$ noqat penen ústpe-úst túsetuǵın bolsa, onda $x=0$ boladı. $A$ noqatınıń $y$ (ordinata), $z$ (aplikata) koordinataları da tap usıǵan uqsas anıqlanadı. Koordinatalaı $x$, $y$, $z$ bolǵan $A$ noqatı ádette $A(x, y, z)$ kórinisinde jazıladı.