info@mathlexicon.uz
QR, Nókis qalası, Ch.Abdirov kóshesi 1-úy
PlayMarket
MathLexicon
BAS MENYU
TERMINLER
BELGILEWLER
ALÍMLAR
JOYBAR HAQQÍNDA
KIRIW
Menu
Bas menyu
«L» kategoriya
LOGARIFMLIK FUNKCIYA
LOGARIFMLIK FUNKCIYA
[eng: logarithmic function, рус: логарифмическая функция]
91
26.02.2024 12:33
LOGARIFMLIK FUNKCIYA
[en: logarithmic function, ru: логарифмическая функция]
– kórsetkishli funkciyaǵa keri bolǵan funkciya. Logarifmlik funkciya
y
=
log
a
x
y={{\log }_{a}}x
y
=
lo
g
a
x
dep belgilenedi, bunda
a
a
a
- logarifmlik funkciyanıń tiykarı (
a
>
0
a>0
a
>
0
,
a
≠
1
a\ne 1
a
=
1
).
x
x
x
argumenttiń berilgen mánisine sáykes keletuǵın logarifmlik funkciyanıń mánisi
x
x
x
sanınıń
a
a
a
tiykarı boyınsha logarifmi dep ataladı. Solay etip,
y
=
log
a
x
y=\log_{a}x
y
=
lo
g
a
x
kórinistegi funkciya logarifmlik funkciya dep ataladı (bunda
a
>
0
a>0
a
>
0
hám
a
≠
1
a\neq1
a
=
1
).
y
=
log
a
x
y=\log_{a}x
y
=
lo
g
a
x
logarifmlik funkciya tómendegi qásiyetlerge iye: 1) funkciyanıń anıqlanıw oblastı barlıq oń haqıyqıy sanlar kópliginen ibarat:
D
(
y
)
=
(
0
;
+
∞
)
D(y)=(0; +\infty)
D
(
y
)
=
(
0
;
+
∞
)
; 2) funkciyanıń mánisler kópligi barlıq haqıyqıy sanlar kópliginen ibarat:
E
(
y
)
=
(
−
∞
;
+
∞
)
E(y)=(-\infty; +\infty)
E
(
y
)
=
(
−
∞
;
+
∞
)
; 3) funkciya jup ta emes, taq ta emes; 4) funkciya periodlı emes, bir mánisli, shegaralanbaǵan; 5) funkciya
a
>
1
a>1
a
>
1
bolǵanda
(
0
;
+
∞
)
(0; +\infty)
(
0
;
+
∞
)
aralıǵında ósedi, al
0
<
a
<
1
0<a<1
0
<
a
<
1
bolǵanda
(
0
;
+
∞
)
(0; +\infty)
(
0
;
+
∞
)
aralıǵında kemiydi; ekstremumlarǵa iye emes. Ordinatalar kósheri asimptota bolıp xızmet etedi.
y
=
log
a
x
y=\log_{a}x
y
=
lo
g
a
x
iymek sızıǵı, eger
a
>
1
a>1
a
>
1
bolsa, onda dóńes hám eger
0
<
a
<
1
0<a<1
0
<
a
<
1
bolsa, onda oyıs boladı. 6)
y
=
log
a
x
y=\log_{a}x
y
=
lo
g
a
x
funkciyası óziniń anıqlanıw oblastında úzliksiz, sonlıqtan da, ol usı aralıqta differenciallanıwshı funkciya boladı:
(
log
a
x
)
′
=
1
x
ln
a
.
(\log_{a}x)'=\dfrac{1}{x\ln a}.
(
lo
g
a
x
)
′
=
x
ln
a
1
.
1-súwret.