– tórt buwınnan turatuǵın tuyıq sınıq sızıq penen shegaralanǵan tegisliktiń bólegi. Solay etip, tórtmúyeshlik - bul tórt noqattan hám olardı izbe-iz tutastırǵan tórt kesindilerden turǵan figura. Berilgen noqatlardıń heshqanday úshewi bir tuwrıda jatpawı tiyis, al olardı tutastırıwshı kesindiler kesilispewi tiyis. Berilgen noqatlar tórtmúyeshliktiń tóbeleri, al olardı tutastırıwshı kesindiler tárepleri dep ataladı. Eger tórtmúyeshliktiń tóbeleri onıń tárepleriniń birewiniń ushları bolsa, onda olar qońsılas tóbeler delinedi. Qońsılas bolmaǵan tóbelerdi tutastırıwshı kesindiler diagonallar delinedi. Tórtmúyeshliktiń bir tóbeden shıǵıwshı tárepleri qońsılas tárepleri dep ataladı. Ulıwma ushqa iye emes tárepler qarama-qarsı jatıwshı tárepler dep ataladı. Tórtmúyeshliktiń onıń tóbelerin kórsetiw arqalı belgilenedi, mısalı, $ABCD$ tórtmúyeshligi. Tórtmúyeshliktiń belgileniwinde qatar turǵan tóbeler qońsılas tóbeler bolıwı tiyis. Dóńes tórtmúyeshliktiń berilgen tóbedegi múyeshi dep, onıń tárepleri menen dúzilgen, usı tóbede jıynalatuǵın múyeshke aytıladı. Tórtmúyeshlik dóńes yamasa dónes emes boladı. Tómendegiler tórtmúyeshliklerdiń dara túrleri boladı: kvadrat, tuwrımúyeshlik, parallelogramm, trapeciya, romb hám ulıwma túrdegi tórtmúyeshlik. Ulıwma túrdegi tórtmúyeshliktiń maydanı onı eki úshmúyeshlikke ajıratıw jolı menen tabıladı. Eger tórtmúyeshliktiń qarama-qarsı múyeshleriniń shamalarınıń qosındıları teń (teń qaptallı trapeciya, kvadrat, tuwrımúyeshlik) bolsa, onda oǵan sırtlay sheńber júrgiziwge boladı. Eger tórtmúyeshliktiń qarama-qarsı tárepleriniń qosındıları teń bolsa, onda bunday tórtmúyeshlikke ishley sheńber júrgiziwge boladı. Tórtmúyeshliktiń ishki múyeshleriniń qosındısı $4d$ ǵa teń, al hár tóbesinen birewden alınǵan sırtqı múyeshleriniń qosındısı da $4d$ ǵa teń. Ulıwma túrdegi ishley sızılǵan tórtmúyeshlik ushın $$S=\sqrt{(p-a)(p-b)(p-c)(p-d)}$$ formulası orınlı, bunda $a$, $b$, $c$, $d$ - táreplerdiń uzınlıqları, $p$ - yarım perimetr. Ulıwma túrdegi sırtlay sızılǵan tórtmúyeshlik ushın tómendegi qatnaslar orınlı: 1) $a+c=b+d$, 2) $S=pr$, bunda $r$ - ishley sızılǵan sheńberdiń radiusı. Qálegen tórtmúyeshlik ushın $S=\displaystyle\frac{1}{2}d_1 d_2 \sin\alpha$ formulası orınlı, bunda $\alpha$ - bul $d_1$ hám $d_2$ diagonallar arasındaǵı múyesh.