info@mathlexicon.uz
QR, Nókis qalası, Ch.Abdirov kóshesi 1-úy
TRIGONOMETRIYALÍQ FUNKCIYALAR USHÍN KELTIRIW FORMULALARÍ
[eng: reduction formulas for trigonometric functions, рус: формулы приведения для тригонометрических функций]
50
26.02.2024 13:23
TRIGONOMETRIYALÍQ FUNKCIYALAR USHÍN KELTIRIW FORMULALARÍ [en: reduction formulas for trigonometric functions, ru: формулы приведения для тригонометрических функций]
– qálegen argumenttiń (múyeshtiń) trigonometriyalıq funkciyaların súyir múyeshtiń funkciyalarına alıp keliwge járdemlesiwshi formulalar. Bunıń ushın argumentlerdi $90^{\circ} n+\alpha$ (yamasa $\displaystyle\frac{\pi}{2}\cdot n + \alpha$), bunda $n=0, 1, 2, 3, 4, ...$ túrge alıp keliw qolaylı boladı, sonda: 1) eger $n$ jup san bolsa, onda alıp kelinetuǵın funkciyanıń ataması ózgermeydi; 2) eger $n$ taq san bolsa, onda funkciyanıń atı kofunkciyaǵa (sinus kosinusqa hám kerisinshe, tangens kotangenske hám kerisinshe hám t.b.) ózgeredi; 3) formulanıń oń jaǵınıń belgisi, eger $\alpha$ múyeshi oń hám súyir bolsa, onda alıp kelinetuǵın funkciyanıń argumenti qaysı sherekte bolıwı menen anıqlanadı: Shaması $360^\circ$ tan úlken bolǵan múyeshlerdiń funkciyaların $45^\circ$ tan asıp ketpeytuǵın múyeshlerdiń funkciyalarına alıp keliw ushın funkciyalardıń periodlıq qásiyetleri tiykarında argumentlerde tolıq periodlardı shıǵarıp taslap, al keyin joqarıda qarastırılǵan qaǵıydalardan paydalanıw kerek.